ડો. સમૃદ્ધિ રામાણી દ્વારા : ભુજ,
તા. 29 : મહિલાઓ તથા
બાળકો પરના અત્યાચારોને અટકાવવાના કાર્યમાં સ્વૈચ્છીક ક્ષેત્રને સક્રિય બનાવવા સ્થાપિત
કેન્દ્રીય સમાજ કલ્યાણ બોર્ડ કુટુંબ સલાહ કેન્દ્ર મહિલાઓ તથા બાળકો સાથે પુરુષો માટે
પણ આશાનું કેન્દ્ર બન્યું છે. ભોગ બનેલી મહિલાઓ માટે પ્રતિરોધ, સહાય તથા પુન: સ્થાપનના ઉદ્દેશથી કાર્યરત આ
કેન્દ્ર ફક્ત મહિલાઓ જ નહીં, પરંતુ પુરુષ ઉત્પીડન અંગે પણ કાર્યરત
છે. ચાલુ વર્ષે એપ્રિલથી ઓક્ટોબર સુધી અહીં નોંધાયેલા 77 કેસમાંથી 27-28 કેસ પુરુષ ઉત્પીડનના નોંધાયા
હતા. આ અંગે કેન્દ્રના ફેમિલી કાઉન્સેલર નિરંજનાબેન
ઠક્કરના જણાવ્યા મુજબ ચોથી ફેબ્રુઆરી 1988થી શરૂ આ કેન્દ્રમાં વર્ષના લગભગ 165થી 175 જેટલા કેસ આવતા હોય છે. મહિલાઓ તથા બાળકો પરના અત્યાચારોનું વધતું પ્રમાણ
એક ગંભીર ચિંતાનો વિષય હોવાથી આ અત્યાચારને અટકાવવા ભોગ બનેલી મહિલાઓ માટે અટકાયતી
કાર્યથી માંડી પુન: સ્થાપન સુધીની સેવાની શરૂઆત અહીંથી થઈ હતી, પરંતુ મારી ટ્રેનિંગના દિવસો દરમ્યાન ફક્ત મહિલાઓ
જ નહીં, પુરુષ ઉત્પીડનના કેસોને પણ લેવાના ઉપરી અધિકારીઓને અપાયેલા
સુજાવ બાદ અહીં મહિલાઓ સાથે પીડિત પુરુષોના કેસ લેવાની શરૂઆત થઈ હતી. હાલે પત્ની દ્વારા
કામ ન કરવું, વહેમ, શંકા, પત્નીના માવતર તરફથી ચડામણી તથા સતત દખલગીરી સહિતની વિવિધ સમસ્યાઓથી પીડિત
પુરુષો દ્વારા અહીં અરજી કરાય છે. - કૌટુંબિક સમાયોજન માર્ગે અગ્રેસર : કેન્દ્રના કાનૂની સલાહકાર તૃષ્ણાબેન પંચોલીના
જણાવ્યા મુજબ પતિ તથા પત્ની સાથે વાતચીત કરી અહીં ફક્ત સમાધાન જ કરાવાય છે. છુટાછેડાનો
અધિકાર આ કેન્દ્રને નથી. વાતચીત બાદ સમાધાનનું લખાણ નોટરી પાસે કરાય છે. જો સમાધાન
શક્ય ન બને તો છુટાછેડા માટે અરજદારને કાનૂની માર્ગદર્શન અપાય છે. ફેમિલી કાઉન્સેલર
નિરંજનાબેનના જણાવ્યા મુજબ બંને પક્ષનો બાયોડેટા લઈ સમાધાનના પ્રયાસો માટે બેઠકો કરાય
છે. બંને પક્ષની વાતચીતનો લેખિત રેકર્ડ તૈયાર કરાય છે. લગભગ છ-સાત બેઠક બાદ તારણ કાઢી
સમાધાનનું લખાણ કરાય છે. સમાધાન શક્ય ન થાય તેવા કેસોમાં છુટાછેડાની કાનૂની પ્રક્રિયામાં
બંને પક્ષની વાતચીતનો રેકર્ડ અદાલતને જણાવાય છે. પતિ-પત્નીના કૌટુંબિક ઝઘડાઓ ઉપરાંત
છુટાછેડા કે ભરણપોષણનો પ્રશ્ન, બાળકોનો
કબજો મેળવવો, દુષ્કર્મ, કુંવારી અવસ્થામાં
થયેલી ભૂલોને કારણે થતી મૂંઝવણ સહિત અન્ય શોષણ કે અત્યાચારની સમસ્યાઓ માટે પણ માર્ગદર્શન
અપાય છે. લોકજાગૃતિ માટે પ્રતિરોધ કાર્યક્રમો, સહાય તથા પુન:
સ્થાપન પણ કરાય છે. કોમી રમખાણ, દુષ્કાળ સહિતની સંકટમય પરિસ્થિતિમાં
કેન્દ્ર દ્વારા રાહત કામગીરી સહિતના વિશિષ્ટ કાર્યો પણ કરાય છે. - મહિલાઓ માટે
વિવિધ સંગઠનો કાર્યરત, પરંતુ
પુરુષો માટે ફક્ત એક : અત્યાચારનો ભોગ બનેલી મહિલાઓ માટે હાલે
નારી અદાલત, અભયમ્-181 મહિલા હેલ્પલાઈન, કચ્છ મહિલા વિકાસ સંગઠન સહિતના વિવિધ સંગઠનો
કાર્યરત છે, પરંતુ પીડિત પુરુષો માટે ફક્ત કુટુંબ સલાહ કેન્દ્ર
જ અંધારામાં દીવા સમાન છે. ગુજરાત રાજ્ય સમાજ કલ્યાણ બોર્ડના અનુદાનથી કુટુંબ અને બાલ
કલ્યાણ ઘટક સંચાલિત કુટુંબ સલાહ કેન્દ્ર દ્વારા પીડિત મહિલા તથા પુરુષ બંનેની અરજીઓનો
સ્વીકાર કરાય છે. જિલ્લામાં ભુજ તથા ગાંધીધામમાં કુટુંબ સલાહ કેન્દ્રો કાર્યરત છે.
