નવી દિલ્હી,
તા. 28 : ઓસ્ટ્રેલિયાની
પ્રતિષ્ઠિત લોવી ઈન્સ્ટીટયુટે પોતાની વાર્ષિક એશિયા પાવર ઈન્ડેક્સ 2025ની જાહેરાત કરી દીધી છે, જેમાં ભારતને દુનિયામાં ત્રીજું સ્થાન અપાયું છે. જે એશિયાના 27 દેશમાં સૈન્ય, આર્થિક,
કૂટનીતિક અને સાંસ્કૃતિક પ્રભાવનું વિસ્તૃત મૂલ્યાંકન દર્શાવે છે. રિપોર્ટમાં
પ્રાદેશિક શક્તિમાં મોટા બદલાવ ઉપર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે. જેમાં ચીન એશિયાની મુખ્ય
શક્તિ તરીકે ઉભરી રહ્યું છે. જ્યારે ભારત પણ સતત આગળ વધી રહ્યું છે. બીજી તરફ અમેરિકાના
પ્રભાવમાં છેલ્લા અમુક વર્ષોની સરખામણીએ ઘટાડો થયો છે. ભારત દુનિયાના શક્તિશાળી દેશોમાં
ત્રીજા સ્થાને છે. અહેવાલમાં સૈન્ય ક્ષમતા, રક્ષા નેટવર્ક,
આર્થિક તાકાત, કૂટનીતિક પ્રભાવ, સાંસ્કૃતિક પહોંચ, લચીલાપણું અને ભવિષ્યની સંસાધન ક્ષમતા
જેવા આઠ ક્ષેત્રોને ધ્યાને રાખવામાં આવ્યા છે અને તેના હિસાબે ક્રમ નક્કી કરવામાં આવે
છે. આ રિપોર્ટમાં પાકિસ્તાન ટોચના 10થી
બહાર છે અને તેને 16મું સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે.
રિપોર્ટમાં એશિયામાં ભારતના વધતા પ્રભાવને રેખાંકિત કરવામાં આવ્યો છે. 2025મા ભારતે 40.0 સ્કોર
સાથે મેજર પાવરની સ્થિતિની સીમાને પાર કરી લીધી છે. ભારતનો આ ઉદય મજબુત આર્થિક વૃદ્ધિ
અને વધતી સૈન્ય ક્ષમતાથી પ્રેરિત છે. ભારતની
સૈન્ય અને સંસાધન વૃદ્ધિ મહત્ત્વપૂર્ણ રહી છે પણ કૂટનીતિક અને આર્થિક પ્રભાવ હજી પણ
અન્ય ક્ષમતાઓ સાથે પૂરી રીતે બંધ બેસતો નથી. આ સ્થિતિ ભવિષ્યના વિસ્તારની અપાર સંભાવનાને
દર્શાવે છે. આ યાદીમાં માત્ર અમેરિકા અને ચીન જ `સુપર
પાવર'ની શ્રેણીમાં સામેલ છે. અમેરિકા હજી પણ ટોચના સ્થાને છે પણ
એશિયા પાવર ઈન્ડેક્સ 2018 લોન્ચ
થયા બાદથી સૌથી ઓછો સ્કોર મેળવ્યો છે. આ દરમિયાન ચીન સતત અમેરિકા સાથેના અંતરને ઘટાડી
રહ્યું છે. 2019 બાદ પહેલી વખત રશિયાએ એશિયામાં પોતાની સ્થિતિને મજબૂત
કરી છે. યુક્રેન યુદ્ધ બાદ લાગેલા પ્રતિબંધોના કારણે ગુમાવેલા પ્રભાવને ફરીથી મેળવી
લીધો છે. મોસ્કોથી વધતી ક્ષેત્રીય ઉપસ્થિતિ માટે ઘણા અંશે ચીન અને ઉત્તર કોરિયા સાથેની
રણનીતિક રક્ષા અને આર્થિક ભાગીદારીને જવાબદાર ઠેરવવામાં આવી રહી છે. રશિયાએ આ સાથે
ગુમાવેલું પાંચમું સ્થાન ફરીથી મેળવી લીધું છે. જાપાનના પ્રભાવમાં અન્ય મધ્ય શક્તિઓની
સરખામણીમાં વૃદ્ધિ થઈ છે. આ મજબુતી આર્થિક, ટેકનિકલ અને કૂટનીતિક પહેલને દર્શાવે
છે. જે ટોક્યોને એશિયાની બદલી શક્તિ ગતિશિલતામાં એક સક્ષમ ખેલાડી તરીકે સ્થાપિત કરે
છે. દક્ષિણ કોરિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા દેશ મધ્ય શક્તિઓના રૂપમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા
ભજવી રહ્યા છે.
10 શક્તિશાળી દેશ
ક્રમ દેશ અંક શ્રેણી
1 અમેરિકા 80.5 સુપર પાવર
2 ચીન 73.7 સુપર પાવર
3 ભારત 40.0 મેજર પાવર
4 જાપાન 38.8 મિડલ પાવર
5 રશિયા 32.1 મિડલ પાવર
6 ઓસ્ટ્રેલિયા 31.8 મિડલ પાવર
7 દ.કોરિયા 31.5 મિડલ પાવર
8 સિંગાપુર 26.8 મિડલ પાવર
9 ઈન્ડોનેશિયા 22.5 મિડલ પાવર
10 મલેશિયા 20.6 મિડલ પાવર
